Ο νέος τεχνικός του ΠΑΟΚ δεν είναι από εκείνους που μένουν σε ένα σχηματισμό, καθώς προσπαθεί να προσαρμοστεί στους διαθέσιμους ποδοσφαιριστές για να δει το στυλ παιχνιδιού του
Η πρώτη ανάγνωση του προπονητικού βίου του Αμπέλ Φερέιρα, στα χρόνια παρουσίας του στη Μπράγκα, του δίνει τη ταμπέλα του θιασώτη του 4-4-2, όμως αυτό, σηκώνει αρκετή συζήτηση και ανάλυση.
Και αυτό, διότι 4-4-2 υπάρχουν πολλά, και τον χαρακτήρα της κάθε εφαρμογής του συγκεκριμένου σχηματισμού, τον καθορίζουν τα χαρακτηριστικά των ποδοσφαιριστών που χρησιμοποιεί ο εκάστοτε προπονητής στο αρχικό του σχήμα.
Η αρχή της συζήτησης για το 4-4-2 έχει να κάνει με τη δομή της μεσαίας γραμμής, με τον Πορτογάλο τεχνικό να χρησιμοποιεί δυο εσωτερικούς και δυο ακραίους μέσους. Θεωρητικά, αυτό σημαίνει πως ο Φερέιρα δεν έχει κλασικό «10άρι» στο σχηματισμό του. Πριν όμως βιαστεί κανείς να προχωρήσει σε αυτή τη διαπίστωση, θα πρέπει να διαβάσει το τρόπο με τον οποίο κινούνται οι ποδοσφαιριστές του Φερέιρα εντός του αγωνιστικού χώρου, με βάση τις εντολές του.
Όταν η Μπράγκα δεν είχε τη κατοχή της μπάλας και στηνόταν στον αγωνιστικό χώρο για να υποδεχθεί τον αντίπαλο, ο ένας εκ των δυο επιθετικών κινείται αρκετά μέτρα πίσω από τον άλλον, σε χώρο που υπό άλλο σχηματισμό βρίσκεται ο επιτελικός μέσος, με την απαίτηση τρεξιμάτων για την κάλυψη των κενών αλλά και πίεση στη μπάλα.
Στον ΠΑΟΚ του Ραζβάν Λουτσέσκου, τις ίδιες εντολές είχε και ο Δημήτρης Πέλκας, με τον Αμπέλ Φερέιρα να μη χρησιμοποιεί δυο καθαρόαιμους επιθετικούς.
Το τι ακριβώς θα πράξει στον ΠΑΟΚ είναι κάτι που δεν μπορεί τη δεδομένη χρονική στιγμή να συζητηθεί καθώς ο Φερέιρα βρίσκεται σε διαδικασία εκμάθησης των χαρακτηριστικών των ποδοσφαιριστών που έχει στη διάθεσή του, προκειμένου να αποφασίσει το τρόπο με τον οποίο θα προσπαθήσει να τους αξιοποιήσει.
Μια δεύτερη παράμετρος της τακτικής του Φερέιρα έχει να κάνει με τη χρήση των άκρων της άμυνας. Τις περισσότερες φορές, ο 40χρονος προπονητής αναζητά την ισορροπία ανάμεσα στα δυο άκρα, δίνοντας το ελεύθερο για ανεβάσματα στο ένα εκ των δυο ακραίων μπακ. Στη Μπράγκα, αυτό συνέβαινε κυρίως στην αριστερή πλευρά, καθώς σε φάση επίθεσης, η αμυντική τετράδα γίνεται τριάδα, με το αριστερό μπακ να ανεβαίνει πάνω από τη μεσαία γραμμή και το αριστερό χαφ να συγκλίνει προς τον άξονα.
Αυτές είναι δυο από τις αρχές του Φερέιρα σε φάση προσπάθειας ανάκτησης και σε φάση κατοχής της μπάλας, όταν χρησιμοποιεί το 4-4-2. Η συγκεκριμένη τακτική δεν είναι η μοναδική που έχει χρησιμοποιήσει ο Πορτογάλος τεχνικός, καθώς υπάρχουν αναμετρήσεις στις οποίες παρέταξε την ομάδα του με σχηματισμό 4-3-3 αλλά και με σχηματισμό 3-4-1-2. Οταν συμπληρωθεί το μεταγραφικό παζλ των νταμπλούχων, και αφού καταγραφεί ένας πρώτος αριθμός φιλικών αναμετρήσεων, τότε θα μπορεί κανείς να βγάλει τα πρώτα συμπεράσματα για το τρόπο σκέψης του Φερέιρα στον ΠΑΟΚ.
ΕΠΙΡΡΟΕΣ
Την τελευταία πενταετία της ποδοσφαιρικής του καριέρας (2006-2011) ο Φερέιρα την πέρασε στη Σπόρτινγκ Λισαβώνας. Εκεί είχε τέσσερις προπονητές, που μάλλον τον επηρέασαν στην επιλογή της αγωνιστικής διάταξης.
Για τρία χρόνια, είχε προπονητή τον Πάουλο Μπέντο, ο οποίος προτιμούσε το 4-2-3-1, και τον διαδέχτηκε για μια σεζόν ο Κάρλος Καρβαλιάλ (πρώην του Αστέρα Τρίπολης), που έπαιζε 4-4-2, αλλά όχι δογματικά. Υπήρχαν αγώνες, που δοκίμαζε άλλα πράγματα
Ο επόμενος ήταν ο Πάουλο Σέρτζιο, ο οποίος κάθισε στον πάγκο της Σπόρτινγκ για 38 αγώνες και συνήθιζε να παίζει 4-2-3-1, ενώ ο τελευταίος προπονητής της καριέρας του Φερέιρα, ήταν ο Κουσέιρο. Έμεινε στον πάγκο 10 αγώνες και έπαιζε 4-4-2.
Καθόλου παράξενο, λοιπόν, που ο Άμπελ Φερέιρα, ναι μεν επέλεξε το 4-4-2 ως το βασικό του σύστημα, αλλά δε διστάζει να το τροποποιήσει.
Η ΑΡΧΗ ΣΤΑ 38
Λίγες ημέρες πριν κλείσει τα 38 του χρόνια, ο Αμπέλ Φερέιρα έκανε το ντεμπούτο του σε επίπεδο πρώτης κατηγορίας στη Πορτογαλία, ως προπονητής, όταν και βρέθηκε στην άκρη του πάγκου της Μπράγκα για την εκτός έδρας αναμέτρηση με την Σπόρτινγκ Λισαβόνας.
Ο Φερέιρα πανηγύρισε τη νίκη έναντι της ομάδας την οποία τίμησε ως ποδοσφαιριστή, καθώς η Μπράγκα επικράτησε με 1-0, με την Σπόρτινγκ να έχει στο αρχικό της σχήμα τον Ρούμπεν Σεμέδο, που πλέον βρίσκεται στο ρόστερ του Ολυμπιακού.
ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΠΑΝΤΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ
Στο δεύτερο μισό της χρονιάς που μας πέρασε, ο Αμπέλ Φερέιρα χρησιμοποίησε αρκετά σχηματισμό με τριάδα στην άμυνα, είτε σε μορφή 3-4-3 είτε στο 3-4-1-2.
Και για να μπορέσει να το εφαρμόσει με το τρόπο που εκείνος ήθελε, το έκανε εξαντλώντας όλες τις αγωνιστικές δυνατότητες των ποδοσφαιριστών του, ειδικά από τη στιγμή που είχε φτάσει να γνωρίζει πολύ καλά το ρόστερ του, αλλά και οι ποδοσφαιριστές του να έχουν αφομοιώσει τις αγωνιστικές του ιδέες.
Στην αμυντική γραμμή, ο Αμπέλ Φερέιρα είχε στο ρόστερ της Μπράγκα ποδοσφαιριστές που μπορούσαν να αγωνιστούν τόσο ως ακραίοι αμυντικοί όσο και ως κεντρικοί αμυντικοί σε τριάδα άμυνας. Στη μεσαία γραμμή, οι αμυντικοί μέσοι του Φερέιρα, έχουν εντολή να «κατεβαίνουν» σχεδόν στο ύψος της αμυντικής γραμμής όταν ο αντίπαλος έχει τη μπάλα, ώστε να «γεμίζει» ο άξονας και να μην έχει τη δυνατότητα ο αντίπαλος να βάλει παίκτες εντός της μεγάλης περιοχής.
Ενα τρίτο στοιχείο έχει να κάνει με την ευελιξία των μεσοεπιθετικών, με τον Φερέιρα έχει στο ρόστερ του, στη παρουσία του στη Μπράγκα, αρκετούς ποδοσφαιριστές οι οποίοι, ανάλογες με τις ανάγκες των αγώνων, αγωνιζόταν είτε ως ακραίοι επιθετικοί, είτε ως δεύτεροι επιθετικοί, είτε ακόμα και ως επιτελικοί μέσοι. Κάτι τέτοιο, ούτε εύκολο είναι γίνει, ούτε βέβαια και να συμβεί από τη μια μέρα στην άλλη, και έχει να κάνει τόσο με την εξοικείωση του κάθε ποδοσφαιριστή σε αυτά τα δεδομένα, όσο βέβαια και με την ικανότητά του να «απορροφήσει» και να εκτελέσει εντός αγωνιστικού χώρου τα τακτικά ζητούμενα του προπονητή του.
Αυτός βέβαια είναι και ο λόγος που στην Πορτογαλία «πιστώνουν» στον Αμπέλ Φερέιρα την αύξηση της αγοραστικής αξίας των μεσοεπιθετικών που έχει στη διάθεσή του.
Ο Αμπέλ Φερέιρα είναι ένας προπονητής που κατάφερε, στα 40 του χρόνια, να θεωρείται ένας από τους πλέον εξελίξιμους Πορτογάλους προπονητές, κάτι που δεν είναι εύκολο σε μια «σχολή» που τα τελευταία χρόνια έχει αφήσει το στίγμα της.
Στον ΠΑΟΚ, θα κληθεί να εξελίξει το έμψυχο δυναμικό που παρέλαβε, και παράλληλα να διαπιστώσει τις ανάγκες που υπάρχουν σύμφωνα με τις δικές του αγωνιστικές απαιτήσεις, κάτι που θα μπορεί να είναι ξεκάθαρο αφού βγάλει τα πρώτα συμπεράσματα αναφορικά με το ρόστερ που έχει στη δούλεψή του. Η δυνατότητά του να παρουσιάζει αρκετές αγωνιστικές «ιδέες» ανάλογα με τις ανάγκες ενός αγώνα, έχουν να κάνουν και με το υλικό που έχει στα χέρια του.
H ΤΑΚΤΙΚΗ «ΣΤΡΟΦΗ» ΜΕΣΑ ΣΤΟ 2019
Η ήττα με 6-2 από την Μπενφίκα του Ρουί Βιτόρια (πριν την απομάκρυνση του τελευταίου από τον πάγκο της Μπενφίκα), στον Δεκέμβριο του 2018, ήταν ένα από τα τελευταία παιχνίδια στα οποία ο Αμπέλ Φερέιρα χρησιμοποίησε διαδοχικά το 4-4-2. Μέσα στο 2019, ο 40χρονος τεχνικός χρησιμοποίησε σε μόλις 6 από τα 24 παιχνίδια της Μπράγκα το 4-4-2, καθώς περνούσε από το 3-4-3 στο 3-4-1-2, τακτικές που χρησιμοποίησε από 6 φορές σε εκείνο το διάστημα.
