Στις 18 Ιουνίου 2007 σήμανε η αρχή μιας νέας εποχής για τον ΠΑΟΚ, με τον καταρτισμό διοίκησης της ΠΑΕ, που αποτελούνταν από τους Θόδωρο Ζαγοράκη, Γιάννη Παπαδόπουλο, Ανδρέα Μανδρίνο, Ηλία Βιολίδη και Παναγιώτη Ποικιλίδη.
Πρώτος στόχος της νέας διοίκησης; Η επιβίωση της ομάδας. Καθόλου υπερβολικό, μια και παρέλαβε άδεια ταμεία, πολλά χρέη και ένα κάθε άλλο παρά ισχυρό ρόστερ. Ο Ανδρέας Μανδρίνος εξιστορεί σήμερα στη FORZA το πώς συγκροτήθηκε εκείνη η διοίκηση, τις αγωνίες της, τα επιτεύγματα της και τους σημαντικότερους σταθμούς της πορείας της.
Η «ΓΕΝΝΗΣΗ» ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΣΧΗΜΑΤΟΣ
«Κάποια στιγμή κλήθηκα από τον Ηλία Βιολίδη. Μου ανέφερε ότι ο Θόδωρος Ζαγοράκης είχε κάνει τις επιλογές του για το διοικητικό σχήμα. Η πρώτη μας συνάντηση έγινε στην Καρδία. Εκεί γνώρισα τον Ζαγοράκη, αντιθέτως ήδη γνώριζα από το παρελθόν, τόσο τον Βιολίδη, όσο και τον Γιάννη Παπαδόπουλο. Παρόντες στη συνάντηση ήταν και οι Παναγιώτης Ποικιλίδης και Βαγγέλης Πουρλιοτόπουλος. Μετά από τρεις ημέρες βρεθήκαμε στα γραφεία της ΠΑΕ, πλέον, και εκεί πέσαμε στα… βαθιά. Από την πρώτη στιγμή ανέλαβε ο καθένας κάποιον τομέα δραστηριότητας: ο Βιολίδης το κομμάτι του μάρκετινγκ με σκοπό να φέρει έσοδα, ο Παπαδόπουλος το αμιγώς οικονομικό κομμάτι, εγώ ανέλαβα τη διεύθυνση της εταιρείας, τη στελέχωση και την αξιολόγηση προσωπικού, ο Ποικιλίδης τις σχέσεις με τους συνδέσμους και ευρύτερα με τον κόσμο και ο Ζαγοράκης γενικά με το αγωνιστικό».
ΤΑΜΕΙΟ ΜΕ… 25 ΕΥΡΩ
«Το ταμείο της ΠΑΕ είχε μέσα… 25 ευρώ. Οι πιστωτές έκαναν κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, δεν μπορούσε να κινηθεί τίποτα. Μετά από λίγες μόνος ημέρες είχαμε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η ΠΑΕ δεν ήταν βιώσιμη. Εξετάσαμε το ενδεχόμενο αλλαγής ΑΦΜ, μέχρι που βγάλαμε προς πώληση τα εισιτήρια διαρκείας και είδαμε το πρώτο φως στο τούνελ. Ο κόσμος είχε όρεξη, είχε… φλόγα, κι αυτό ήταν κάτι, που είχε καταφέρει να του περάσει ο Ζαγοράκης μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Τους υπόλοιπους δεν μας ήξερε καν, δεν είμασταν γνωστοί. Από ένα διάστημα και μετά, δώσαμε όλοι μας μια σιγουριά στον κόσμο. Με τα πρώτα χρήματα, που μπήκαν στα ταμεία, μπορέσαμε ν’ αποπληρώσουμε κάποιους παίκτες, στους οποίους υπήρχαν μεγάλες οφειλές, με απώτερο στόχο είτε να προχωρήσουμε στη λύση των συμβολαίων τους (τέτοια ήταν η περίπτωση του Γιασεμάκη, που είχε «βαρύ» συμβόλαιο για τη σεζόν που ακολουθούσε), είτε να τους παραχωρήσουμε με μεταγραφή, όπως συνέβη με τον Μίετσελ, που πουλήθηκε στην Μπόχουμ. Μ’ αυτόν τον τρόπο, κλείσαμε τα ανοιχτά μέτωπα, κάτι που ήταν απαραίτητο να συμβεί, αφού μετά από ένα-ενάμισι μήνα θα συνεδρίαζε η επιτροπή Παπαλάκη. Και αν δεν κάναμε τις απαραίτητες ενέργειες, αν δεν πείθαμε την επιτροπή ότι η ΠΑΕ θα μπορούσε να λειτουργήσει και ότι είχε αποκτήσει την απαραίτητη δυναμική για να το πετύχει, η ομάδα θα υποβιβάζονταν στη Β΄ εθνική. Από εκεί και πέρα, ήταν χαμηλό το οικονομικό επίπεδο των παικτών, που μπορούσαμε είτε να διατηρήσουμε από την προηγούμενη χρονιά, είτε να φέρουμε ως νεοαποκτηθέντες. Απ’ ό,τι θυμάμαι, η μεγαλύτερη υπέρβαση ήταν η απόκτηση του Βασίλη Λάκη.
Στο διάστημα Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2007 έγιναν σχεδόν όλα. Τότε στήθηκε η εταιρία και το οργανόγραμμα της, τότε έγιναν απομακρύνσεις και αντικαταστάσεις προσωπικού, φέραμε κάποια άτομα, που κρίναμε ότι ήταν ικανά. Ακόμη, από την πρώτη μέρα δώσαμε βάρος στις υποδομές. Και, μετά από τόσα χρόνια, βλέπουμε τον Πέλκα να είναι στην ομάδα μας, πέρσι είχαμε την πώληση Κουλούρη, παλαιότερα του Σταφυλλίδη…»
ΚΙΝΗΤΗΡΙΟΣ ΔΥΝΑΜΗ
«Στόχος μας ήταν η επιβίωση της εταιρίας, ψάχνοντας στο ενδιάμεσο διάστημα και για επενδυτή. Και μετά από δέκα-δώδεκα μήνες, το καλοκαίρι του 2008, καταλάβαμε ότι η ΠΑΕ μπορεί να σταθεί στα πόδια της. Ολο αυτό το διάστημα είχαμε στο μυαλό μας πώς θα μπορούσαμε να πείσουμε κάποιον να επενδύσει στην ΠΑΕ και, παράλληλα, να κρατάμε ζωντανή την εταιρία. Αλλά κάθε μήνας που περνούσε, ο κόσμος παρέμενε μαζικά δίπλα στην ομάδα, κάτι που επέτρεπε να δουλεύει καλύτερα και το μάρκετινγκ, να έρθουν χορηγοί, να νοικιάζουμε σουΐτες του γηπέδου κλπ. Κινούμασταν με τα χρήματα, που έφερνε στην ομάδα ο κόσμος και με τα έσοδα από το μάρκετινγκ, το οποίο, ναι μεν εμφάνιζε μια δυναμική, αλλά δεν είχε σχέση και με τα δώδεκα εκατομμύρια ευρώ, που εξασφαλίσαμε το επόμενο καλοκαίρι, μαζί και με τα τηλεοπτικά έσοδα».
Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕ ΑΛΟΓΟΣΚΟΥΦΗ ΚΑΙ ΤΟ «ΕΓΩ ΕΙΜΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ» ΤΟΥ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
«Στις 8 Δεκεμβρίου 2008, με την Αθήνα να καίγεται μετά τη δολοφονία Γρηγορόπουλου, και να μην έχουμε το δικαίωμα να φθάσουμε μέχρι το υπουργείο, έγινε η συνάντηση με τον υφυπουργό οικονομικών, Αντώνη Μπέζα στο ξενοδοχείο Κάραβελ. Και εκεί μας έγινε γνωστή η βούληση της κυβέρνησης να τελειώσει το θέμα των χρεών. Ακολούθησε η συνάντηση στο γραφείο του Γιώργου Αλογοσκούφη, υπουργού Οικονομίας, όπου και ολοκληρώθηκε η συμφωνία μας με την κυβέρνηση. Περάσαμε και από την επιτροπή του υπουργείου οικονομικών, όπου έπρεπε να αποδείξουμε ότι είναι βιώσιμη η εταιρία. Άλλωστε, αν ρυθμίζονταν τα χρέη προς το δημόσιο, η ΠΑΕ δεν θα είχε πουθενά αλλού οφειλές. Ξέραμε ότι στις 12 Ιανουαρίου 2009 θα περνούσε το νομοσχέδιο από τη Βουλή. Είχε σταλεί, μάλιστα, και η σχετική ρύθμιση στην ΠΑΕ, που, όπως θυμάμαι, έλεγε ότι ΠΑΕ, που έχει κάνει κερδοφόρα χρήση (εμείς είχαμε δύο εκατομμύρια κέρδος στην πρώτη μας χρήση), δύναται να κάνει μείωση χρεών. Όμως ελάχιστες ημέρες πριν την ψήφιση του νομοσχεδίου, άλλαξε ο υπουργός. Όταν ανέλαβε ο Γιάννης Παπαθανασίου και τον ενημερώσαμε για τη συμφωνία που είχε επέλθει με τον προκάτοχό του, η απάντηση που λάβαμε, μέσω τρίτου, ήταν ότι «εγώ είμαι από τον Πειραιά…». Μετά δεν είχαμε άλλη επιλογή από το να προχωρήσουμε σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, η οποία μας έδωσε επίσης μεγάλη δυναμική, γιατί δεν ήταν μόνο τα 2,5 εκ. ευρώ που αντλήσαμε, αλλά και το γεγονός ότι εταιρίες, που ήθελαν να προβληθούν, διαπίστωσαν ότι εδώ υπάρχουν χιλιάδες καταθέτες».
Η ΑΔΙΚΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΖΑΓΟΡΑΚΗ
«Εξίσου σημαντική κίνηση ήταν ότι τον Σεπτέμβριο του 2008 αντικαταστήσαμε στο γήπεδο τα τουρνικέ, τα οποία τα φέραμε από την Ιταλία, μετά το φιλικό παιχνίδι με τη Λάτσιο. Τα είχαμε δει στο Ολυμπιακό στάδιο της Ρώμης και αμέσως τα παραγγείλαμε και τα τοποθετήσαμε, κι έτσι ίσχυσε από την αρχή εκείνης της σεζόν και το ηλεκτρονικό εισιτήριο. Αυτό επέτρεψε την περαιτέρω αύξηση των εσόδων γιατί κανείς δεν μπορούσε να μπει στο γήπεδο χωρίς εισιτήριο. Η συνολική δαπάνη για τα τουρνικέ ανήλθε στο 1,5 εκ. ευρώ (αξιοποιήθηκαν τα έσοδα των διαρκείας), με διαγωνισμό μεταξύ έξι εταιριών. Ποτέ και κανένας δεν ασχολήθηκε με το συγκεκριμένο, κι όμως ασχολήθηκαν αργότερα με τις 320 χιλιάδες ευρώ του Ζαγοράκη προς τρίτους. Και, φυσικά, όλοι γνώριζαν που πήγαν εκείνες οι πληρωμές, ονομαστικά. Επρεπε ν’ αλλάξει τότε η διοίκηση της ΠΑΕ, και για ν΄ αλλάξει, έπρεπε να αποδοθεί εκείνη η κατηγορία στον Ζαγοράκη. Αλλά ήταν ο Ζαγοράκης, που είχε το κουράγιο, τις πρώτες ημέρες διοίκησής του, να σκίσει το συμβόλαιο του αξίας 600 χιλ. ευρώ. Οταν δεν θα υπάρχει Σαββίδης στον ΠΑΟΚ, μετά από αυτό που έγινε με τον Ζαγοράκη, θα είναι απίθανο σοβαρά άτομα να πλησιάσουν τη διοίκηση της ΠΑΕ. Έμεινε, λοιπόν, τότε επί Ζαγοράκη ζωντανή μια τελειωμένη ΠΑΕ, αλλά το φινάλε εκείνης της ιστορίας φέρνει σε κίνδυνο την ΠΑΕ, όταν και αν –μακάρι να μη συμβεί ποτέ-αποχωρήσει ο τωρινός επενδυτής».
ΤΟ ΑΛΜΑ ΣΤΗΝ ΟΥΕΦΑ
«Μακράν η πιο χαρούμενη, μετά δακρύων, στιγμή μου στον ΠΑΟΚ ήταν όταν ο Μουσλίμοβιτς σκόραρε στο ματς εναντίον της Φενερμπαχτσέ στην Κωνσταντινούπολη. Επιπλέον, εκείνη η πρόκριση σηματοδότησε την αναστροφή της καθοδικής πορείας, που είχε πάρει η ΠΑΕ, μια και είχε δημιουργηθεί μεγαλύτερο μπάτζετ από ό,τι έπρεπε. Σε περίπτωση αποκλεισμού, μπορεί να κινδύνευε η αδειοδότηση της ομάδας για τις διοργανώσεις της ΟΥΕΦΑ. Τελικά, εκείνη η διοίκηση παρέλαβε την ομάδα με 7.500 βαθμούς στη βαθμολογία της ΟΥΕΦΑ και την παρέδωσε με 35.500 βαθμούς, κάτι που σήμαινε πιο εύκολες κληρώσεις τα μετέπειτα χρόνια, άρα και περισσότερα έσοδα».
Η ΠΙΟ ΚΑΚΗ ΣΤΙΓΜΗ
«Η χειρότερη στιγμή μου ήταν όταν πετάχτηκε η φωτοβολίδα από την εξέδρα και βρήκε τον Σάχα στο ματς κυπέλλου με την ΑΕΚ το 2011. Εκεί απογοητεύεσαι, γιατί καταλαβαίνεις ότι μια δουλειά πολλών μηνών, όλος ο κόπος σου μπορεί να πάει στράφι από τη μια στιγμή στην άλλη. Όπως πολύ δυσάρεστη στιγμή ήταν και το επεισόδιο στη Σουρωτή το Νοέμβριο του 2009, που ήταν η αφορμή να υποβάλλω παραίτηση. Όταν βλέπεις να τίθεται θέμα ασφάλειας ζωής, δεν θέλεις να πάρεις πάνω σου το βάρος της ευθύνης».
ΤΟ ΣΟΚ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ Η ΑΜΕΣΗ ΛΥΣΗ
«Το σημείο καμπής στην όλη ιστορία, που λέγεται ‘Ζαγοράκης στον ΠΑΟΚ’ ήταν, χωρίς δεύτερη κουβέντα, το βράδυ του αγώνα, που χάσαμε στην Ξάνθη, στην πρεμιέρα του πρωταθλήματος. Ο Γιώργος Παράσχος μπορεί να ήταν το «θύμα» της ιστορίας, γιατί απλά δεν μπορούσε να δώσει το κάτι παραπάνω, αυτό που χρειάζονταν για να… εκτιναχθεί ο κόσμος, να δώσει ένα όραμα. Δεν ήταν ότι έφταιξε στο αγωνιστικό κομμάτι, άλλωστε και οι παίκτες που είχε στα χέρια του, με το ζόρι θα μπορούσαν να κρατηθούν στην κατηγορία. Είχε προηγηθεί, βέβαια, στις 12 Αυγούστου 2007, η ήττα με 3-2 στο φιλικό παιχνίδι της Καστοριάς. Εκεί άρχισε ν’ αναπτύσσεται ο έντονος προβληματισμός για το τι θα έπρεπε να κάνουμε και, κακά τα ψέματα, εκεί μπήκε στο μυαλό μας το όνομα του Φερνάντο Σάντος, ο οποίος, βέβαια, εκείνο το διάστημα ήταν στην Μπενφίκα. Η ήττα στην Καστοριά από έναν αδύναμο αντίπαλο ήταν ένα μεγάλο σοκ, γιατί πιστεύαμε πως, ό,τι κι αν συμβεί, η ομάδα θα στεκόταν στην κατηγορία και μετά θα κοιτάζαμε και ψηλότερα. Αμέσως, λοιπόν, μετά την ήττα στην Ξάνθη, ο Ζαγοράκης στράφηκε στη λύση του Σάντος. Δεν ήταν στα Πηγάδια, αλλά με τη λήξη του παιχνιδιού, μου τηλεφώνησε και δρομολογήσαμε το ραντεβού με τον Πορτογάλο τεχνικό για την επόμενη ημέρα».
Η ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΣΑΝΤΟΣ
«Και με το «καλημέρα» ο Σάντος έδωσε πίστη στον κόσμο, αλλά έδωσε πίστη και σ’ εμάς. Ήδη μετά από δύο εβδομάδες δουλειάς του, καταλάβαμε ότι δεν θα είχαμε κανένα θέμα παραμονής στην κατηγορία. Εμείς έπρεπε στην πορεία να βρούμε εκείνα τα κονδύλια, που θα μας επέτρεπαν να ικανοποιήσουμε μεγαλύτερες απαιτήσεις στο αγωνιστικό κομμάτι. Συμπαραστάτης μας σ’ αυτό ήταν ο Σάντος, που μας έλεγε μέχρι που μπορούμε ν’ απλωθούμε, έχοντας κι εμείς μπροστά μας τα οικονομικά δεδομένα της εποχής. Μέχρι που το καλοκαίρι του 2008 ήρθε η… έκρηξη. Η πώληση των Χριστοδουλόπουλου και Μελίσση, όπως και τα έσοδα από τη χορηγία της Vivartia, εξασφάλισαν ένα μεγαλύτερο νούμερο στον Σάντος, προκειμένου να φέρει εκείνους τους παίκτες, που μέσα σε δέκα ημέρες άλλαξαν όλη την εικόνα του ΠΑΟΚ. Εξασφαλίζοντας, παράλληλα, σημαντικά έσοδα στην ΠΑΕ μέσω της διάθεσης χιλιάδων διαρκείας, αλλά και μεμονωμένων εισιτηρίων στη διάρκεια της σεζόν που ακολούθησε».
